جزئیات سفر و اهداف اصلی
سید محمد آتابک، وزیر صنعت، معدن و تجارت ایران، به دعوت رسمی دولت افغانستان وارد کابل شد. هدف اصلی این سفر، بررسی ظرفیت‌های معدنی افغانستان و امکان همکاری‌های مشترک در زمینه استخراج، فرآوری و صادرات مواد معدنی است.
این سفر در شرایطی انجام می‌شود که افغانستان با دارا بودن منابع غنی همچون لیتیوم، مس، طلا و سنگ‌آهن، یکی از بکرترین بازارهای معدنی منطقه به شمار می‌رود.
ظرفیت‌های معدنی افغانستان؛ گنج پنهان آسیای مرکزی
منطقه هرات و ولایت‌های شرقی افغانستان دارای ذخایر گسترده‌ای از مواد معدنی کمیاب است. مطالعات اولیه نشان می‌دهد افغانستان می‌تواند به قطب جدیدی در تولید لیتیوم و مس تبدیل شود.
از سوی دیگر، این ظرفیت‌ها بدون حضور فناوری‌های نوین و سرمایه‌گذاری خارجی، امکان بهره‌برداری کامل نخواهند داشت. ایران می‌تواند با انتقال دانش فنی و زیرساخت‌های فرآوری، شریک استراتژیک افغانستان در این مسیر باشد.
جایگاه ایران در این همکاری‌ها
ایران علاوه بر اشتراکات مرزی، تجربه گسترده‌ای در اکتشاف و فرآوری مواد معدنی دارد. وجود صنایع پیشرفته در حوزه‌های سنگ آهن، کنسانتره و فولاد، فرصتی فراهم می‌کند تا ایران در نقش سرمایه‌گذار و خریدار مواد معدنی افغانستان ظاهر شود.
این همکاری نه‌تنها منجر به توسعه معادن افغانستان می‌شود، بلکه امکان تأمین پایدار مواد اولیه برای صنایع فولادی ایران را نیز فراهم می‌آورد.
پیامدهای اقتصادی و ژئوپلیتیکی
همکاری ایران و افغانستان در حوزه معدن می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای به همراه داشته باشد:
-
کاهش وابستگی افغانستان به سایر کشورها
-
تقویت موقعیت ایران در بازار مواد معدنی منطقه
-
ایجاد اشتغال در مرزهای مشترک و کاهش مهاجرت کاری
-
گسترش صادرات مواد معدنی از مسیر ایران به بازارهای جهانی
جمع‌بندی؛ فرصتی که نباید از دست برود
نشست اخیر و مذاکرات معدنی بین ایران و افغانستان، در واقع فرصتی تازه برای هر دو کشور است. افغانستان می‌تواند با جذب سرمایه و دانش فنی ایران، معادن خود را شکوفا کند. در مقابل، ایران نیز می‌تواند با دسترسی به منابع بکر افغانستان، زنجیره ارزش صنایع معدنی و فولادی خود را تقویت کرده و جایگاهش در بازار جهانی را ارتقا دهد.
همان‌طور که می‌گویند: «آب که از سرچشمه زلال باشد، به جوی هم پاک می‌رسد.» همکاری شفاف و پایدار میان ایران و افغانستان می‌تواند سرچشمه‌ای برای آینده‌ای روشن در صنعت معدن منطقه باشد.