در روزهای اخیر، بازار آهن و فولاد ایران شاهد رقابتی کم‌سابقه میان دو تولیدکننده بزرگ کشور — ذوب‌آهن اصفهان و فولاد خوزستان — بوده است؛ رقابتی که نتیجه مستقیم افت تقاضا، فشار نقدینگی و تلاش برای حفظ سهم بازار است و اکنون به کاهش محسوس قیمت میلگرد در بازار آزاد منجر شده است.

چرا تنش قیمتی شکل گرفت؟

رکود در پروژه‌های عمرانی، کاهش مصرف فولاد و عقب‌نشینی خریداران بزرگ باعث شد کارخانه‌ها با موجودی بالای انبار مواجه شوند. در چنین شرایطی، فولادسازان برای تأمین نقدینگی ناچار به عرضه محصول با نرخ‌های پایین‌تر شدند. همین موضوع نقطه آغاز جنگ قیمتی بود.

حرکت اول از فولاد خوزستان

فولاد خوزستان نخستین کارخانه‌ای بود که قیمت پایه میلگرد A3 را کمتر از میانگین بازار اعلام کرد. این اقدام باعث شد خریداران عمده و پروژه‌ای به سمت این شرکت جذب شوند و بازار واکنش فوری نشان دهد.

پاسخ سریع ذوب‌آهن اصفهان

تنها یک تا دو روز بعد، ذوب‌آهن اصفهان با هدف جلوگیری از ریزش سهم بازار خود، قیمت میلگرد در سایزهای پرفروش را کاهش داد. این اقدام عملاً رقابت را وارد فاز جدی‌تری کرد و بازار آزاد نیز بلافاصله با کاهش قیمت همراه شد.

اثر مستقیم بر بازار آزاد

پیامد این رقابت، افت میانگین ۲ تا ۴ درصدی قیمت میلگرد بود؛ به‌ویژه در سایزهای ۱۴ و ۱۶ که بیشترین مصرف را دارند. هم‌زمان تماس‌ها و استعلام‌ها برای خرید افزایش یافت؛ اما بسیاری از خریداران همچنان بین خرید فوری یا صبر برای کاهش بیشتر قیمت مردد هستند.

رفتار جدید خریداران: خرید مرحله‌ای

با ناپایداری قیمت، پیمانکاران و فعالان بازار به سمت خرید مرحله‌ای رفته‌اند؛ یعنی به جای خرید یکجای کل نیاز پروژه، خرید را بخش‌بندی می‌کنند تا در صورت کاهش بیشتر قیمت، متضرر نشوند.

آینده بازار چه می‌شود؟

سه سناریوی اصلی برای هفته‌های آینده مطرح است:

ادامه کاهش قیمت

اگر موجودی انبار کارخانه‌ها افزایش یابد و نقدینگی همچنان محدود باشد.

ثبات و بازگشت آرام قیمت‌ها

با شروع پروژه‌های عمرانی و افزایش مصرف آهن، امکان برگشت به نرخ‌های متعادل وجود دارد.

افزایش ناگهانی قیمت

هر نوسان ارزی می‌تواند بازار فولاد را به سرعت صعودی کند؛ موضوعی که سابقه آن بارها دیده شده است.

توصیه به فعالان بازار

• خرید را به‌صورت تدریجی انجام دهید.
• قیمت کارخانه‌ها را روزانه مقایسه کنید.
• روی سایزهای پرمصرف که نوسان بیشتری دارند، حساس‌تر باشید.
• برای پروژه‌های بزرگ، برنامه خرید پلکانی ریسک را کاهش می‌دهد.